Een goede kijk op de "zwarte cultuur" zoals dit werd genoemd

21 oktober 2014 - Mopani, Zuid-Afrika

Momenteel ben ik al thuis van Zuid-Afrika, echter wil ik nog steeds mijn dagen in Zuid-Afrika omschrijven in reislogger. Vandaar dat ik dit trouw doorzet.

Op deze dinsdag begon de assembly zoals gebruikelijk. Sir Charles vertelde over zeven typen vrouwen waarmee je niet moest trouwen, waaronder bijvoorbeeld de jaloerse vrouw. Ik vond dat hij veel moed had om dit onderwerp aan te snijden, wegens de vele vrouwen die iedere ochtend het assembly bijwonen. Aan het eind gaf hij dan ook aan dat dezelfde soorten mannen ook niet geschikt zijn voor de vrouw.

Na het assembly zijn we naar Sarah Primary School geweest. Hiervoor hebben we van te voren appels gekocht. We hebben met de kinderen gesproken over appels, zoals we vorige week gesproken hebben over sinasappels. We hebben benoemd wat het is en dit woord uitgeschreven op een blaadje op het bord gehangen. De kinderen spelden met mij mee en schreven het woord vervolgens op in hun eigen schriftje. Vervolgens hebben we het over de woorden; 'green', 'red', 'yellow', 'juice' en 'tree' gehad. Met deze woorden zijn we hetzelfde te werk gegaan als met 'apple'. We hebben daarnaast het verhaal ondersteund met het appelliedje dat ik had meegenomen en liet zien op de laptop. Uiteindelijk hebben we dit liedje ook geleerd aan de kinderen. Op het eind mochten de kinderen lekker de appels opeten. 

Eenmaal terug op school hebben we een meeting gehad met Sir Charles. Hij wilde ons vertellen over (zoals hij het noemde) de 'zwarte cultuur'. Zo vertelde Charles dat een man altijd aan het hoofd van het huis staat. Wanneer een man gegroet wordt, moet de vrouw door de knieën zakken. Wanneer je een korte broek draagt en je een man (staand) begroet, dan wordt dit gezien als belediging. Daarnaast vatten mannen dit op als: 'what you are willing to show, you are willing to give'. Ook vertelde Charles; 'when a man asks you to jump, you don't ask how high', ofwel je doet alles wat de man je vraagt zonder vragen te stellen. 
Het bedekken van de haren is een manier om respect te betuigen aan de cultuur. Het is dan ook een traditie. Daarnaast blijven vrouwen thuis, zij is er om de kinderen te baren en voor het huis te zorgen. 

Één van de dingen die mij het meest shokte was dat jonge jongens van rondom de 13 jaar naar de Mountainschool gaan voor ongeveer een maand en twee weken. Wanneer hij hiervan terug komt wordt hij pas gezien als een man. De Mountainschool heeft verschillende onderdelen. Het eerste wat hier gebeurd is dat de man met een slagersmes besneden wordt. Vervolgens moet hij helen. Daarna leert hij de regels van het 'man-zijn'. Een van die regels is bijvoorbeeld dat de man leidt en de vrouw altijd volgt. De jongens die naar Mountainschool gaan, gaan hier heen ronom januari, wanneer het dus winter is. Veel jongens bezwijken aan te kort of beschimmeld rantsoen (wat ze zelf mee moeten nemen) of aan de kou. Een moeder moet 1000 Zuid-Afrikaanse Rand betalen om het kind naar de Mountainschool te laten gaan. Dit staat gelijk aan ongeveer €80,-. Dit is voor de bevolking erg veel geld. Ondanks dat het een keuze is voor de jongens om te gaan en geen verplichting, zit hier een gigantische druk achter vanuit de peergroup. Als iedereen gaat, voelen de kinderen zich gedwongen om niet af te doen aan hun leeftijdsgenoten. Wanneer zij besluiten om te gaan heeft de moeder hier niks meer over te zeggen en wordt het geld door de manager van de school opgeeist, al dan niet met geweld. In bijvoorbeeld de Zulu cultuur is het 'verplicht' in de zin dat als je koning wil worden, je op zijn minst naar de Mountainschool toe moet zijn geweest. Hier leert men ook te straffen en worden de jonge jongens geslagen. 

Daarnaast gaat de 'zwarte cultuur' er van uit dat wanneer je van de Mountainschool af komt, je ook klaar bent voor seks. Dit is terug te zien in bepaald gedrag naar vrouwen, maar ook in een bepaalde kledingstijl die aanduidt dat de jongeren naar Mountainschool zijn geweest.

Sir Charles vertelde ook dat wanneer een man zijn vrouw dwingt seks met hem te hebben, dit geen verkrachting is. Dit is zijn recht. Daarnaast is het zo dat als een vrouw lacht, flirt, gedag zegt, of korte kleding draagt, dit uitdagend is voor de man. Wanneer zij dan aangerand zou worden, zou zelfs de politie de man gelijk geven. Ouders zullen je niet geloven en je mag dan ook niet terug naar het ouderlijk huis, eenmaal dat je daar weg bent. Ik vind het schokkend dat er zo over vrouwen gedacht word. Natuurlijk wist ik al veel van deze cultuur, maar altijd voelde het als een 'ver-van-mijn-bed-show'. Sir Charles is zelf naar Mountainschool geweest, maar heeft zich uiteindelijk (nu 26 jaar) bekeert naar het Christendom. Mam Flora vertelde op haar beurt haar ervaringen met betrekking tot haar zoons. Onder andere dat zij moest buigen toen haar zoon terug kwam van Mountainschool en zij moest betalen om hem aan te kunnen spreken. Dit was voor mij zo onwerkelijk. Ik gaf dan ook aan dit ook sneu te vinden voor de jongens. Ik ben van mening dat ook jonge jongens van 13 jaar nog de warmte en de liefde van hun moeder nodig hebben. Maar Sir Charles gaf aan dat dit op school eruit geleerd (geslagen) wordt. 

In de cultuur die Sir Charles omschreef is het ook normaal dat de man meerdere vrouwen erop na houdt. Voor een vrouw is het niet mogelijk te vragen naar gebruik van een condoom. Een vrouw laat hierin zien dat zij het gezag van de man ondermijnd. Sir Charles gaf aan dat een vrouw eerder wordt doodgeslagen in haar gezin dan dat zij terug gaat naar haar ouders. Dit is onder andere een schaamte-kwestie. Ouders zullen haar niet eens terug willen. Wel gaf Charles aan dat veel punten met de generaties minder lijken te worden, maar niet afhankelijk zijn van of de mensen woonachtig zijn in Afrika of in Europa. 

Charles gaf aan dat het een mooie eigenschap is dat wij als Nederlandse vrijwilligers openstaan voor anderen en altijd open en vriendelijk reageren. Echter kan dit ons leven in gevaar brengen doordat de donkere mannen dit anders interpreteren. Wanneer iemand 'nee' zegt kan dit echter ook als insult opgepakt worden. Wij kwamen tot de conclusie dat hoe je het ook went of keert, de vrouw altijd 'fout' zit en het leven voor een vrouw hier meedogenloos kan zijn. Een man wordt gedreven door wat hij ziet, bijvoorbeeld een zwaai, een jurk of een lach. Een vrouw daar en tegen wordt gedreven door wat zij hoort, bijvoorbeeld 'ik hou van jou'. Om deze redenen dragen vrouwen geen kleding met inkijk, een blote rug of buik, maar wel een lange broek/rok. Marina haakte hierop in dat het ook bij de kinderen van disability program belangrijk is erg te houden in hun achtergrond. Ik heb aangegeven dit te begrijpen en dit ook terug gezien te hebben. Echter heb ik ook aangegeven dat ik denk dat willekeurig welk kind van 2 (ook al is dit geestelijk) niet denkt aan borsten als seksobject, maar bijvoorbeeld als nabijheid van een moederfiguur. Ik denk dat het afhankelijk is van het niveau van de kinderen in hoeverre zij in deze cultuur mee zullen gaan. Marina leek het hier niet mee eens te zijn en ik snap haar zorgen, echter leek Jacky zich hier wel in te kunnen vinden. Ik vond het fijn dat ik gehoord werd hierin. Wel is het inderdaad zo dat de kinderen hier van jongs af aan seks meekrijgen als iets heel normaals. Ouders hebben seks in de kamer waar de kleintjes bij zijn, zij hebben hier de privacy niet. 

Net als de jongens met hun Mountainschool, kunnen de meisjes ervoor kiezen een soort inwijding te hebben. Echter is dit voor hen meer vrijblijvend. De eerste inwijding heeft vooral betrekking op huishouden en koken en dergelijken en de tweede over hoe zij zich hoort te gedragen richting haar man. Veel meisjes doen de eerste inwijding wel. Soms is het minder vrijblijvend. Het komt voor dat de ouders van een meisje samen met de ouders van de jongen ervoor kiezen dat jonge meisjes klaar zijn om vrouwen te worden. Dit moment vind ongeveer plaats wanneer borsten zich ontwikkelen. Het meisje kan dan in een kleine ruimte worden opgesloten. Huilen is dan geen optie, want dit is zwakte. Op het moment dat zij hiermee stopt wordt de jongen naar binnen geduwd. HIj mag haar dan eigen maken. Wanneer het meisje wegrent, zal niemand haar meer trouwen. Deze meid en jongen zullen met elkaar gaan trouwen. Het doet me pijn om dit soort verhalen te horen. Het raakt me enorm om te horen hoe makkelijk hierover gedacht word. Ik gaf dan ook aan dat het me moeilijk lijkt continu in angst te leven. Charles gaf aan dat de vrouwen dit gewend zijn. Echter beantwoordde ik dit met dat ik denk dat je nu wel of niet beter weet je wel de angst iedere dag voelt. Ik kan me voorstellen dat er vrouwen zijn die hier wel van af willen, die niet de persoonlijkheid of karakter hebben om hierin mee te gaan en die beter voor zichzelf willen. Wanneer een meisje de tweede inwijding ook had gedaan, wachtte er eigenlijk altijd een man op haar. 

Een ander onderwerp zoals ongesteldheid is iets waar je het niet met je moeder over hebt. Dit is een schaamte en een geheim. Pas wanneer de moeder hier zelf direct over begint, mag je hier over praten. Wanneer dit niet het geval is verberg je je menstruatie. Soms was het mogelijk met vrienden hierover te praten. Gelukkig wordt ook dit met de generatie minder. Toch is het belangrijk voor de mannen dat hun vrouw nog maagd is. In de Zulu-cultuur wil men dit testen door met de handen gewoon bij de vrouw te voelen of dit nog het geval is. 

Ik vroeg mij af of het mogelijk was dat een vrouw onder deze omstandigheden van de man af kon. Dit is niet het geval. De ouders van de jongen hebben voor de vrouw betaald. Wanneer hij dood gaat, krijg je een nieuwe man uit zijn familie. Terug naar je ouderlijk huis kun je niet en wanneer je niet luistert word je geslagen. Wanneer je man je verlaat, kan jij als vrouw geen nieuwe man meer krijgen. Wanneer een man extra vrouwen er op na houd, dan is het vaak de enige met wie je als vrouw je leed kan delen. Daarnaast vertelde Charles dat bij sommige huwelijken de liefde later alsnog komt. 

Een ander onderwerp is geld. Geld is van de man en hij bepaalt wat de vrouw en het gezin krijgt, hoe het wordt uitgegeven en dergelijken. Wanneer de kinderen ergens over klagen bij de vader, stuurt hij ze naar hun moeder. Vaders bemoeien zich eigenlijk niet met de kinderen, niet qua liefde en ook niet qua discipline. Echter mag de vrouw de discipline ook niet bijbrengen. Moeder moet dan ook het kind doorsturen naar de vader, wanneer hij bijvoorbeeld thuis is en het kind iets heeft gedaan wat niet kan. In sommige gevallen geeft de vader het recht aan de zoon in huis om alles te regelen. De zoon is dan gerechtigd om bijvoorbeeld zijn zusjes of broertjes door middel van straffen in het gareel te laten lopen. Hij mag niet zijn moeder slaan. Vader zal ten aller tijden de hand heffen naar moeder wanneer dit volgens zijn zoon nodig is en hij het hiermee eens is. Charles vertelde bijvoorbeeld dat hij niet de oudste thuis was, maar wel de enige zoon. Zijn vader hield hem dan ook de hand boven het hoofd en hij mocht van alles wat zijn zussen niet mochten. 

Mam Flora vertelde dat wanneer haar man niet thuis was zij de orde handhaafde bij haar kinderen en soms tot slaags toe. Wanneer haar zoon haar zou bedreigen dat hij het tegen vader zou zeggen, gaf zij aan dat wanneer hij dat zou doen zij hem slaags zou geven als vader weer weg was. De jongen luisterde hierdoor naar zijn moeder. Verder vertelde Mam Flora dat haar zoons ook letten op de kleding van hun zusje. Wanneer zij te schaars gekleed is word zij naar huis gestuurd. Mam Flora gaf aan dat bijvoorbeeld met de benen over elkaar heen zitten als vrouw met een rok aan niet geoorloofd is. Vrouwen denken dan vaak dat er niks te zien is, maar vaak laat je nog een heel stuk bovenbeen zien aan de buitenkant. Dit is de reden dat zij altijd netjes haar benen naast elkaar op de grond heeft staan. Zij heeft dan ook nog nooit een broek aangehad. 

Na dit lange gesprek, moest ik alles even tot me door laten dringen. Ik vond het lastig om allemaal te behappen en ik merkte dat het me erg raakte hoe de vrouw word onderdrukt. 

Uiteindelijk zijn we vertrokken voor feeding scheme. Een lerares wiskunde is met ons mee geweest om het huiswerk wat wij gisteren niet uit konden leggen goed uit te leggen aan de kinderen. Dit hielp ons erg goed! Uiteindelijk waren we total loss toen we thuis kwamen,

Nja tot morgen dan maar weer! X

Foto’s